Uzay Endüstrisi ile Dünya’dan Çıkıyoruz, Keşfe Başlıyoruz…

Uzay endüstrisi, uydular ve uyduların alt sistemleri ile yürütülmekte olan süreçler için gerekli olan çalışmaları gerçekleştiren bir sektördür. Uzay endüstrisi ile araştırmalar gerçekleştirilmekte ve insanlara hizmet sunmaktadır.

Uzayın İlk Aracı

1957 yılında bir araç uzaya fırlatıldı. Fırlatılan bu araç tarihte bir ilk olarak yerini aldı. Sputnik 1 yörüngeye yerleştikten sonraki üç hafta boyunca sinyal göndermiştir. Yörüngede kalan uydu aynı zamanda dünyadan da görülmekteydi. Sputnik 1 ile dünyanın uzay macerası başlamış oldu ve 1957 yılında yörüngeye oturtulduktan sonraki gelecek araçların serisini de oluşturmaya başladı.

Uzay İstasyonları

Uzay istasyonu dünya yörüngesinde yer alan, astronotların konakladığı, bilimsel gözlem ve araştırmaların yürütüldüğü platformdur. İlk uzay istasyonu Salyut 1, sonraki istasyonlarında ‘Salyutlar’ olmasının temelini oluşturdu. 1970’li yıllarda gerçekleştirilen istasyon çalışmasının ardı da geldi. İstasyon çalışmaları devam etti ve birçok uzay istasyonu oluşturuldu. Bunlardan biri de Uluslararası Uzay İstasyonu oldu. Çok sayıda ülkenin ortak çalışması haline gelen Uluslararası Uzay İstasyonu, dünyanın en büyük yapay uydusu konumundadır ve uzaydaki en uzun kesintisiz olarak insan bulundurma rekorunu elinde tutan istasyondur.

Ay Antlaşması

Ay Antlaşması’nın resmi adı Devletlerin Ay’da ve Diğer Gök Cisimlerindeki Faaliyetlerini Düzenleyen Anlaşma’dır. Bilinen adıyla ise Ay Antlaşması’dır. Bu antlaşma tüm gök cisimlerinde yargı yetkisini uluslararası topluluğuna bırakan sözleşmedir.

Uzay Mekiği

İnsanlı uzay araçlarına uzay mekiği denilmektedir. Uzay mekikleri kullanıldıktan sonra gerçekleştirilen bakımlar ile tekrardan kullanılmaktadır. Uzay mekikleri yük taşıma üzerine de tasarlanmışlardır. İlk uzay mekiği NASA tarafından 1981 yılında gönderilmiştir. İlk uzay mekiği Columbia’dır. 1980’li yıllarda göreve başlamıştır ve ardından birçok görev üzerine yörüngeye gönderilmiştir.

Astronotlar

Uzay ve uzay araçları için önemli olan astronotlar, büyük ve önemli eğitim süreçlerinden geçen kişilerdir. Astronotlar uzaydayken çoğunlukla uzay mekiğinde ve uzay istasyonunda bulunmaktadırlar. Onarım ve gözlem yapma gibi görevleri vardır. Astronotların uzayda kalma süreleri görevlerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Uzun süreli görevler için daha kapsamlı eğitimler alırlar.

Astronotlar Uzayda Nasıl Yaşıyor?

Yerçekimsiz bir ortamda astronotlar nasıl besleniyor olabilir? Beslenmek uzayda oldukça zor bir eylemdir. Bunu kolaylaştırmak için astronotlar kurutulmuş yiyecekler tüketmektedirler. Yiyecekler öncelikle pişiriliyor, donduruluyor ve ardından kurutuluyor. Bu teknik ile yemeklerin ortalıkta dolaşmasının önüne de geçilmiş olunuyor. Peki, beslenen astronotlarımız nasıl uyuyor? Araçların duvarlarına monte edilmiş tulumların içerisine girerek uyumaktadırlar. Astronotlar kendilerini bağlamazlarsa uyumak oldukça zor bir eyleme dönüşür.

Türkiye’de Uzay Ajansı

Ülkemizde uzay teknolojisi alanındaki gelişmelere yakından dâhil olmak ve çalışmalar yapabilmek adına bir uzay ajansı kuruldu. Türkiye Uzay Ajansı’nın merkezi Ankara’da bulunmaktadır. 2018 yılında hayata geçirilen bu proje ile uzay, havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik stratejik planlar gibi hazırlamaların yapılması hedefleniyor.

Uzay Terimleri

Asteroid Kuşağı: Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri arasında kalan Güneş Sistemi bölgesidir.

Atmosferik Soğurma: Atmosferden geçen ışınların ozon tarafından yutulmasıdır.

Aynalı Teleskop: Gökcisimlerini inceleyen ve çukur ayna ile görüntüyü büyüten teleskoptur.

Azimut: Bir gök cisminin gözlemciye göre uzaklık açısıdır.

Bulgurlanma: Güneşin yüzeyindeki taneciklerin kaynaşmasıdır.

Dolanma: Bir cismin gerçekleştirdiği yörünge hareketidir.

Eşlek: Ekvator denilmektedir.

Işık Eğrisi: Zamana bağlı olarak yıldızların parlaklıklarının değişimidir.

Kozmik: Evren ve evrenin genel düzenidir.

Kara delik: Güçlü bir çekim alanına sahip kozmik cisimdir.