Türk Kadınlarının Gerçekleştirdiği İlkler

Türk kadının ilki güçlülüğüdür.

Tarihin tüm evrelerinde kadınlar başarılarını, cesaretlerini ve güçlülüklerini göstermişlerdir. Günümüzde de birçok başarıya imza atan Türk kadınlarının tarihte birçok başarısı bulunmaktadır. İlk kadın heykeltıraşımız, ilk kadın avukatımız, ilk kadın kimyacımız gibi birçok ilke imza atan atan Türk kadınlarımızı sizler için derledik.

İlk Kadın Avukat

Süreyya Ağaoğlu, Türkiye’nin ilk kadın avukatıdır. Hukuk fakültesine gitmek istediğinde karşısına birçok sorun çıkar. Bu sorunlardan biri o dönemde okuyan kız öğrencinin bulunmamasıdır. Araya girenlerin olması ile birlikte Süreyya Ağaoğlu İstanbul Hukuk Fakültesine başvuran ilk kız öğrenci olmuştur ve mezun olduktan sonra Türkiye’nin ilk kadın avukatı unvanını almıştır. İngilizce ve Fransızca bilen Ağaoğlu uluslararası konferanslarda Türkiye’yi temsil etmiştir. Milletlerarası Kadın Hukukçular Birliğine üye olmuş ve kendi derneğini de kurmuştur.

İlk Kadın Heykeltıraş

Sabiha Bengitaş, heykeltıraşa şekil veren ilk kadındır. Türkiye2nin ilk kadın heykeltıraşı olarak tanınan Sabiha Bengütaş Atatürk, İsmet İnönü, Abdülhak Hamid, Ahmet Haşim, Bedia Muvahhit gibi isimlerin heykellerini yapmıştır. Çocukluk döneminden sanata ilgi duyan Bengütaş, Sanay-i Nefise Mektebinin resim bölümüne kaydolmuştur. Antik bir büstü kopya ederek heykelini yapan Sabiha Bengütaş öğretmeninin hayranlığını kazanır ve okulun heykel bölümüne alınan ilk kız öğrenci olur. Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nde ihtisas yapan Sabiha Bengütaş İtalya’da da büyük deneyimler kazanmıştır. 1925 yılında Geleneksel Galatasaray sergisine katılan ilk kadın olmuştur. Oluşturulan bir heykel yarışmasında ise birincilik elde etmiştir.

İlk Kadın Doktor

Safiye Ali ilk Türk kadın doktordur. Ailesi, Osmanlı döneminde yaptığı birçok hizmetle tanınmıştır. İstanbul’da kolejde eğitim gören Safiye Ali doktor olmak istese de henüz kadın öğrenci kabul görülmediği için Almanya’ya giderek tıp fakültesinde öğrenim görmüştür. Almanya’da aldığı eğitimi tamamladıktan sonra İstanbul’a döndü ve Türkiye’nin ilk kadın doktor unvanını aldı. Eşi ile birlikte muayenehane açtı. Safiye Ali aynı zamanda tıp eğitimi veren ilk kadın öğretim üyesi olarak da tarihe geçti. Safiye Ali gönüllü çalışmalar ile etkinliklerde de bulunmuştur ve Türkiye’yi uluslararası kongrelerde temsil etmiştir. Bolonya’da toplanan Beynelmilel Kadın Doktorlar Konferansı’nda edindiği sosyal ve bilimsel izlenimleri Servet-i Fünun ‘da yayımlanmıştır.

İlk Kadın Kimyacı

Remziye Hisar çağdaş bilim öncülerinden olup kimya mesleğinin Türkiye’deki kadın öncüsü olmuştur. Darülfünun ’da fen bilimleri eğitimi alan ilk kadınlardan olmuştur. Eğitim aldığı dönemlerde öğretmeni ve okul arkadaşları ile Bakü’ye gitmiştir. Remziye Hisar Bakü’de savaşın ortasında bulmuştur kendini. Savaşlar kendisini yıldırmamıştır ve Bakü’den İstanbul’a gelen öğretmenlik talebi ile Azerbaycan’a gitmiştir. Azerbaycan’da erkek lisesinde ders vermiştir. Evlenip İstanbul’a döndüğünde, Kurtuluş Savaşı döneminde mesleğini devam ettirdi. Daha sonrasında Paris’e giderek doktorasını yaptı. Döndüğünde ise İstanbul Üniversitesi’nde kimya ve fizik dersleri veren Remziye Hisar 1991 yılında Tübitak Hizmet Ödülü’nü aldı.

İlk Kadın Romancı

Türk Edebiyatı’nın ilk kadın romancısı Fatma Aliye Topuz’dur. Fransızca merakı ile ders alarak bu dili çok iyi öğrenmiştir. Edebi hayata attığı ilk adım Georges Ohnet’in Volonte adlı romanının Meram adı ile çevrilmesiydi. Fatma Aliye Hanım çalışmaları ile babası Ahmed Mithat Efendi’nin dikkatini çekmiştir. Ahmed Mithat Efendi, Fatma Aliye Topu’u Tercüman-ı Hakikat gazetesinde övmüştür. İlk romanı Muhadarat yayımlanmıştır. Edebi eserlerinin yanında kadın sorunları ile ilgili de eser vermiştir ve kadın haklarını savunmuştur. Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazılar yazmıştır. Fatma Aliye Hanım soyadı yasasından sonra Topuz soyadını almıştır.

İlk Kadın Büyükelçi

Filiz Dinçmen Türkiyenin ilk kadın büyükelçisidir. Ankara Kız Lisesi’ni bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne giderek buradan mezun olmuştur. Dışişleri Bakanlığı Birleşmiş Milletler Dairesinde 3. Kâtiplik görevinde bulunmuştur. Filiz Dinçmen 1982 yılında Hollanda Lahey Büyükelçisi olmuştur ve Türkiye’nin ilk kadın büyükelçisi unvanını almıştır. Strasbourg’da Avrupa Konseyi Daimi Temsilcisi, ilk kadın müsteşar yardımcısı, Dışişleri Bakanlığı sözcüsü gibi görevlerde bulunmuştur. Avusturya büyükelçisi, TBMM Başkan Baş müşaviri ve Vatikan Büyükelçiliği’nde bulunmuştur. Filiz Dinçmen kadınların tüm haklara ulaşabilmesi ve toplumun bu alanda gelişebilmesi adına çalışmalarda bulunmuştur.

İlk Kadın Fotoğrafçı

Semiha Es ilk kadın fotoğrafçısı olarak Türkiye’de adını yazdırmıştır. Semiha Es ilk kadın savaş fotoğrafçılarından da sayılıyordu. Eşi ile birlikte dünyayı gezerek birçok savaş ve olayla ilgili haber yapmışlardır. Hürriyet Gazetesi savaşın görüntülenmesi için Semiha Es’in ve eşini Kore’ye gönderdi. Kore’ye giderek inanılmaz olaylar yaşadılar. Bombaların arasında kaldılar ve cepheye gittiler. Savaştaki haber ve görüntüleri aktardılar. Türkler savaş hakkında ki bilgi ve izlenimleri Semiha Es’in kareleri ile haberdar olmuştur.

İlk Kadın Pilot

Dergimizin 8. Sayısında bulunan ilk kadın pilotumuz Bedriye Tahir Gökmen. Soyadı Kanunundan önce “Gökmen Bacı” olarak anılan Bedriye Tahir Gökmen, Türkiye’nin ilk Türk kadın pilotudur. Uçmaya karşı duyduğu büyük tutku ve istekle havacılığa giriş yapmıştır. Bedriye Tahir Gökmen okuldaki 13 öğrenci arasında tek kadın olmasına karşı aldırmadan büyük bir heyecanla havacılık derslerine katılmıştır. İşini hiç aksatmamıştır.1933 yılında Türkiye’nin ilk kadın pilotu olarak uçuşlarını başarıyla gerçekleştirmiştir. Mezun olan öğrencilerin pilotluk kariyerini sürdürmesi için sınav başvurusunda bulunmuş. Heyet sınav için geldiğinde okulun tek uçağı hizmet dışı kaldığından bu sınav gerçekleştirilememiş. Gökmen bu nedenle havacılık kariyerini sürdürememiştir. Gökmen’in sonraki günleriyle ilgili herhangi bir bilgi alınamamış. Birçok güçlük yaşayan Bedriye Tahir Gökmen, Türkiye’nin ilk kadın pilotu olarak adını tarihe yazdırmıştır.