İsmi her zaman yâd edilen seyyahların seyyahıdır Evliya Çelebi.
25 Mart 1611’de İstanbul Unkapanı’nda gözlerini açan Evliya Çelebi’nin bugün doğumunun 407. Yılı!
Emeklemeden yürümeyi öğrenen Evliya Çelebi’nin annesi onu küçüklüğünde Karagöz-Hacivat oyunlarına götürürdü.
Çocukluğu, abisi gibi gördüğü Melek Ahmed Paşa ile geçti. Dağlara, uzak, yüksek yerlere bakıp “Buraları görmeden göçülmez.” diyen bir isimdi.
Yaşı henüz 10 iken Şeyhülislam Hamit Efendi önderliğinde kuvvetli ezberi vasıtasıyla Kur’an-ı Kerim’in 114 sûresini ve 6666 ayetini hafızasına yerleştirdi. Ve bu sayede Unkapanı’nda “Küçük Hafız” unvanını aldı.
Okumayı her şeyden çok severdi. İbni Batuta’nın Seyahatnamesi de okumayı en sevdiklerindendi.
Daha sonralarında Musahip Derviş Ömer Ağa’dan müzik, daha doğru tabirle musiki dersleri almıştır.
4. Murad’ın dikkatlerini Evliya Çelebi’nin üzerine doğrultması, o 25 yaşında iken gerçekleşmiştir. Camide, Kur’an-ı Kerim’i okumuştur.
Gezmeyi çok sevmesi ve yeni şeyler görüp keşfetmeye olan ilgisi ile genç yaşlarından beri dolaşmış ve gezilerini eserlerine yansıtmış, bu vasıta ile de seyyah olarak anılmıştır.
42 yıl ve 10 cildi somut bir şekilde bizlerle buluşturan Seyahatname’si 17.yüzyılda coğrafi, ekonomik, siyasi ve sosyal düzenini ele alır, akıcı ve sade bir ûslupla aktarılır.
Gezdiği yerlerin yemek kültüründen, toplumsal farklılıklara kadar pek çok şeyi anlatmıştır.
UNESCO Dünya Belleği Listesi’ne bu Seyahatname, 2013 yılında eklenmiştir.
Hayatı boyunca elde ettiği tüm kazançları kız kardeşlerine vasiyetiyle veren Çelebi, evlenmeye hiç fırsat bulamamış ve tahmini kaynaklara göre 1682 yılında aramızdan ayrılmıştır.
