Ege Şiveli Afro Türkler

Filmlerin Arap Bacısı, şarkıların camdan bakan Arap Kızı…
Onlar aslında Türkiye mozaiğinin renklerinden biri. Resmi tarih kayıtlarında isimleri pek anılmayan ama bugün sayıları 5 -10 bin dolaylarında olan Afro-Türklerin hikâyeleri oldukça ilgi çekici. Çünkü onlar bu afro görüntünün altında diliyle, yaşamıyla ve kültürüyle tamamen Türk kimliğini benimsemiş durumdalar. Anadolu’nun kültür zenginliğini bizlere bir kez daha gösteren Afrikalı Türklerin öykülerine gelin birlikte uzanalım.

Ege Şiveli Afro Türkler

Afrika kökenli Türklerin çoğunluğu Ege Bölgesi’nde yaşıyor. Özellikle Muğla, İzmir, Aydın gibi şehirlerde hayatlarını devam ettiriyorlar. 2007 senesinde Afrikalılar Kültür, Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği adı altında ilk kez birlik kurmuşlar. Bu tarihe kadar, hem toplum hem de medyada görünürlükleri oldukça kısıtlıymış. www.afroturc.org

Dana Bayramı

Afro-Türk Derneği ile bir nevi sessiz tarihleri de dikkat çekmeye başlamış. Pek çok araştırmacı, gazeteci bu ilginç öyküyü dinlemek için kapılarını çalmış. Bu kadar da değil; Cumhuriyetin ilk yıllarında yasaklanan bir gelenekleri varmış “Dana Bayramı”. Afro Türklerin belki de unutmadığı tek gelenek bu Dana Bayramı desek yeridir. Sonradan bu bayramlarını yeniden kutlamaya başlamışlar. Daha sonraki süreçte Kültür Bakanlığı da bu bayrama destek vermiş.

Tarihin Sessiz Yanı

Afro-Türkler’in Batı Anadolu’ya nasıl geldikleri konusunda pek çok farklı görüş var. Osmanlı Dönemi’nde Kafkasya ve Afrika başta olmak üzere, birçok farklı etnik kökenden insanlar Osmanlı topraklarının değişik yerlerinde bulunuyorlar. Nitekim Afrikalı insanlar da kimi zaman işçi olarak kimi zaman kendi istekleriyle Afrika’nın çeşitli yerlerinden farklı şekillerde gelmiş ya da getirilmişler. Hikâyeleri de bu yüzden çok çeşitli. Hatta her biri kökenini farklı açıklıyor desek yeridir.

100 Yıllık Türkiyeli

Cumhuriyetin ilanından sonra Afro-Türklere arazi ve vatandaşlık verilmesi sureti ile kalıcı bir yurt hakkı sağlanmış. Bu dönemde köylerde yaşayanlar topluluk içi evlilik yaparken İzmir ve İstanbul gibi şehirlerde yaşayanlar ise Beyaz Türklerle evlenerek nesillerini sürdürmüşlerdir. Bugün çoğunlukla tarımla uğraşıyor olsalar da aralarında farklı meslek türlerini benimseyenler de var. Hatta tüm Türkiye’ye mal olmuş tanınmış isimler dahi çıkmış aralarından…

Tek Sorunları Bilinmeyişleri

Günümüzde Afro-Türklerin en büyük sorununun içinde yaşadıkları Türk toplumunda fazla tanınmamaları ve bilinmemeleri. Siyahi olan insanların Türkiye’ye sonradan gelen Afrika göçmeni olduğu düşünülüyor. Oysa içlerinde Afrika kökenli Türkler de var. Ancak çoğu zaman Türk vatandaşı olduklarını kanıtlamaya çalışırken buluyorlarmış kendilerini.

Yeşilçam Sesleri Oldu

Onların varlığının bilincine ise Yeşilçam ile varıyoruz. 1970’lerle birlikte Yeşilçam sineması Afro-Türk toplumundan gelen bireylere kendisini tanıtma fırsatı sunmuş. Yeşilçam’ın unutulmaz rolleri olan Bacı Kalfa, Çitlenbik, Arap Celal ve Bilal Habeşi simalarını oynayan oyuncular hep Afro-Türk topluluğundan.

Onlar Türkiye’nin Zenginliği

Bunların dışında Esmeray, Mansur Ark, Safiye Ayla, Faik Sökmen, Tuncay Vural, Sibel Sürel, Sabri Usuoğlu ve Hadi Türkmen gibi isimler kültür, sanat ve spor alanlarında önemli işler başarmış Afrika kökenli Trükler arasındalar. Kısacası onlar için vatan Türkiye ve bu vatanda kendi hikâyelerinin farkında olunmasını istiyorlar.

Habersiz Çekim

Onların öykülerini birde kendi ağızlarından dinleyin. İşte Anadolu Ajansı’ndan Afrikalı Türklerin bugünkü yaşamı…