Haber
Black Mirror Gerçek Mi Oluyor: Çin, Vatandaşlarını Puanlayacak
İçindekiler
Göster
Teknolojiyi eleştirel, ironik açıdan ele alan ve adeta teknolojinin arka bahçesinin kapılarını bize aralayan Black Mirror dizisini bilirsiniz…
Black Mirror’un 3. Sezon ilk bölümünde Nosedive- Dibe Vuruş bölümü Çin’de adeta gerçek oluyor. Bölümü bilmeyenler için kısaca özetleyelim:
Bölümde kişilerin hepsi sosyal medyada birbirleri tarafından puanlanıyor. Kişilerin aldıkları bu puan, herkes tarafından görülüyor ve kişiler bu puanlara göre toplumda saygı görüyor, yaşama koşulları şekilleniyor. Sosyal medya skorunu arttırmaya çalışan Lacie’nin öyküsünü anlatan bu bölüm ise Black Mirror’un en etkili bölümlerinden.
Şimdi gelelim asıl konumuza. Black Mirror’daki bu uygulama Çin’de adeta gerçek oluyor. Karma bir teknoloji geliştiren Çinliler gözetleme kameraları, yüz tanıma sistemleri, akıllı gözlükler sayesinde vatandaşlar sosyal hayatta puanlanacak.
Bu doğrultuda çalışmalar başlamıştı. Öyle ki Pekin’de polisin Google Glass’a benzer bir gözlükle dolaştığı biliniyor. Gözlüklerin topladıkları veriler ise doğrudan hükümetin veri deposuna gönderiliyordu.
Vatandaşların “Kaç puanlık birey” olduğunu ölçen bu sistemde puanı yüksek olan vatandaşlar ödüllendirilirken düşük olanlar ise “Kara liste”ye alınarak bazı cezalara maruz bırakılacak. Kara liste cezaları ise şu şekilde: “İnternet yavaşlatma, otel-seyahat ve çocukların okul seçiminde sınırlama”
İyi puanlı vatandaşlar ise faturalarda indirim, sosyal paylaşım platformlarında daha fazla arkadaş, depozitosuz kiralama gibi hizmetlerle ödüllendirilecek.
Plana göre 2020 yılına kadar 1.4 milyar kadar Çinli, davranışlarına göre hükümet tarafından puan alacak, değerlendirilecekti. Uygulama, ülkenin bazı bölgelerinde pilot olarak uygulanmaya başladı. Uygulamaya göre 15 milyonu aşkın kara listeye dâhil edildi.
Kara listeye alına kişilerden 11 milyon 140 bin kişi uçağa binmekten, 4 milyon 250 bin kişi ise yüksek hızlı trene binmekten men edildi.
Arkadaş çevresi, harcama alışkanlıkları, sosyal medya kullanımı vb. etkenler puanları etkileyen faktörler arasında. Hatta daha da ilerisi, “yüzdeki mimikler” bile vatandaşların puanına etki edecek
Kırmızı ışıkta geçmek, sigara içmenin yasak olduğu alanlarda sigara içmek, borcunu zamanında ödememek gibi durumlar puan düşürürken akraba ziyaretleri, borçları zamanında ödemek ve sosyal sorumluluk projeleri puanları olumlu yönde etkileyecek.
Harcama alışkanlıkları ise şöyle yorumlanacak; örneğin internetten çocuk bezi alanlar ailesine karşı sorumluluk sahibi sayılırken ithal ürün getirenler ise savurgan sayılacak.
2020 yılına kadar daha da gelişecek sistemde kamuya açık alanlardaki 176 milyon kamera ise 2 katına çıkarılacak. Öyle ki yüz tanıma sistemleri ve kameralar ile 4 suçlu yakalanmış bile.
Diziyi izleyenler bilecek, hemen hemen aynısı değil mi?
